गिरीराज कोंबडी पालन करताना हे ध्यानात घ्या

आपल्या देशामध्ये कोंबडीपालन हा व्यवसाय मोठय़ा शहरांपर्यंतच मर्यादित राहिला आहे. त्यामुळे ग्रामीण व आदिवासी भागामध्ये लोकांना मांसयुक्त व अंडीयुक्त आहाराची कमतरता आहे.

आपल्या देशामध्ये कोंबडीपालन हा व्यवसाय मोठय़ा शहरांपर्यंतच मर्यादित राहिला आहे. त्यामुळे ग्रामीण व आदिवासी भागामध्ये लोकांना मांसयुक्त व अंडीयुक्त आहाराची कमतरता आहे. त्यामुळे ग्रामीण भागात अंडी व कोंबडयांचे मांस जास्त पैसे देऊन विकत घ्यावे लागते. आपल्या देशातील पारंपरिक आहारामध्ये पौष्टिक तत्वे कमी असतात आणि प्रथिने यांचे प्रमाण कमी आहे.

म्हणून ग्रामीण जनता पूरक आहार बिन्स व डाळयुक्त आहारावर अवंलबून असते. अशारितीने ग्रामीण जनता प्रोटीनयुक्त आहारापासून वंचित राहत आहे. त्यामुळे ग्रामीण भागात अनेक प्रकारचे रोग, कुपोषणाचा प्रश्न भेडसावत आहे. याचा प्रभाव विशेषकरून गर्भवती, स्तनपान करणा-या मातांमध्ये तसेच लहान मुलांमध्ये दिसून येतो.

ग्रामीण भागात कोंबडी पालन व्यवसायाच्या विकासावर सरकार भर देत आहे. वास्तविक पाहता शहरामध्ये अंडी व मातांची उपलब्धता चांगली असूनसुद्धा ग्रामीण क्षेत्रातून उत्पादित केलेल्या अंडयांना व कोंबडयांना अधिक चांगल्या दराने मागणी येते.

यासाठी आपल्या देशात अधिक प्रतीकार शक्ती असलेल्या व ग्रामीण क्षेत्रामध्ये अधिक टिकाऊपणे राहतील अशा विविध रंगांतील जाती विकसित करून त्यावरती संशोधन चालू आहे.

या संशोधनातून निर्माण झालेली एक जात म्हणजे ‘गिरीराज’ ही होय. या जातीमधील नरपक्षी १० ते १२ आठवडयांत जास्तीत जास्त वजन देतात, त्याचप्रकारे मादी पक्षीसुद्धा १५० अंडी प्रतिवर्षी मुक्त पद्धतीत देतात. ग्रामीण क्षेत्रात उपलब्ध असणा-या वनस्पती व पूरक खाद्यावरती ही जात उत्तम प्रकारे वाढू शकते.

या मुक्त पद्धतीने वाढणा-या कोंबडय़ा, त्यांना आवश्यक असणारी प्रथिने कीटकांपासून मिळवतात. त्यामुळे त्यामधील ऊर्जेमध्ये कमतरता असू शकते. त्यासाठी विविध धान्यापासून खाद्य उपयुक्त आहे. देशी कोंबडीसुद्धा गिरीराज या जातीचे अंडी उबवू शकतात.