घरांच्या किमती गगनाला भिडल्याने प्रत्येकाला स्वत:चे घर घेणे परवडत नाही. अशा वेळी अनेकदा भाड्याने घर घेऊन संसार थाटला जातो. मात्र, भाड्याने घेतलेल्या घरामध्ये पुरेशी सुरक्षा असेलच असे नाही.
घराच्या सुरक्षेसाठी सीसीटीव्ही कॅमेरा एक चांगला उपाय आहे. सीसीटीव्ही कॅमे-याचे सर्वात मोठे वैशिष्टय़ म्हणजे, घरात येणा-या प्रत्येक व्यक्तीचे छायाचित्रण होते. सीसीटीव्ही कॅमेरा बहुतांश वेळा शॉपिंग मॉल, कॉर्पोरेट कार्यालये, मल्टिप्लेक्स, दुकान आणि घरांमध्येही लावले जातात. सुरक्षेच्या दृष्टीने डिजिटल लॉकर किंवा कपाटे महत्त्वपूर्ण ठरतात. घर भाडय़ानेच द्यायचे असल्याने, काही घरमालक सुरक्षेचा फार विचार करत नाही. त्यामुळे दरवाजा, कुलूप या गोष्टींवर फारसा खर्च करणे टाळतात. परिणामी कमी किमतीतील दरवाजे आणि कुलुपे लावतात. त्यामुळे चोरांचे फावते. आजच्या घडीला बाजारात विविध प्रकारची कुलुपे उपलब्ध आहेत. त्यातील डेडबोल्ट सर्वात सुरक्षित मानले जाते. यात सिंगल सिलिंडर किंवा डबल सिलिंडर असे दोन प्रकार आहेत.
तुमच्या घराच्या सुरक्षेची जबाबदारी सर्वस्वी तुमचीच असते. त्यातच सुरक्षा आणि सावधगिरी या गोष्टी प्रतिबंधात्मक आहेत. अनेक प्रकारच्या सुरक्षा उपायांमध्ये चोरांपासूनची सुरक्षितता फार महत्त्वाची आहे. चोरी झाल्यास महागडय़ा वस्तू, दागिने आणि पैसे चोरले जातात. चोरी करणा-यांना विरोध केल्यास संबंधितांकडून घरातल्या व्यक्तीला धोका संभवतो. त्यामुळे घर आणि कुटुंबाची सुरक्षा खूप महत्त्वाची असते. घरांच्या किमती गगनाला भिडल्याने प्रत्येकाला स्वत:चे घर घेणे परवडत नाही. अशा वेळी अनेकदा भाडय़ाने घर घेऊन संसार थाटला जातो. मात्र, भाडय़ाने घेतलेल्या घरामध्ये पुरेशी सुरक्षा असेलच असे नाही.
भाडय़ाने घेतलेल्या घरामध्ये पुरेशी सुरक्षा नसण्याची अनेक कारणे आहेत. घरमालक भाडेकरू सतत बदलत असतात. शक्यतो ११ महिन्यांचा भाडेकरार असतो. कायमस्वरूपी कोणीही राहात नसल्याने प्रत्येकाकडे त्या घराची किल्ली असते. काही भाडेकरू घर रिकामे करताना दुसरी किल्ली परत करत नाहीत. तसेच भाडेकरू म्हणून विद्यार्थी ठेवले, तर त्यांच्याकडे मित्रपरिवाराचे येणे-जाणे सुरूच असते. त्यामुळे कुलुपाच्या किल्ल्या अनेक असतात. घर सोडताना त्या मालकाकडे परत करण्याची तसदी कुणी घेत नाही. थोडक्यात भाडय़ाच्या घरात हीच गोष्ट सुरक्षेच्या दृष्टीने धोक्याची ठरू शकते. घराच्या किती किल्ल्या कोणाकडे आहेत, हे घरमालकालाही ठाऊक नसते. त्यामुळे एखाद्या ठिकाणी नव्याने भाडेकरू म्हणून राहायला गेल्यास, असा धोका पत्करू नका. भाडय़ाने घर घेताना घरमालकाच्या संमतीने मुख्य दरवाजाचे कुलूप बदलावे. जेणेकरून आधीच्या कुलुपाची किल्ली असली, तरीही धोका उद्भवणार नाही.
घराचे दरवाजे उत्तम दर्जाचे आणि मजबूत असावेत. ब-याचदा भाडय़ाने द्यायचे म्हणून संबंधित घराची पुरेशी काळजी घेतली जात नाही. तसेच दरवाजाला एक पीपहोल असले पाहिजे. जेणेकरून दरवाजा उघडून पाहिल्यास, बाहेर कोण व्यक्ती आली आहे, ते कळू शकते. लाकडी दरवाजाबाहेर अजून एक लोखंडी दरवाजा बसवणे कधीही चांगले. त्यामुळे एखादी अनोळखी व्यक्ती आल्यास, जाळीचे दार बंद असल्याचा फायदा होतो आणि त्या व्यक्तीला घरात घ्यायचे की नाही, ते ठरवता येते.
भाडय़ाच्या घरात राहात असताना, शक्यतो घरात रोख पैसे आणि दागिने ठेवू नयेत. त्यापेक्षा या दोन्ही गोष्टी लॉकरमध्ये ठेवाव्यात. तिथे पैसे आणि दागिने अधिक सुरक्षित राहू शकतात. घराच्या आजूबाजूला एखादे झाड असेल आणि त्याची फांदी गॅलरीत येत असेल किंवा गच्चीवर येत असेल, तर थोडी कापावी, जेणेकरून तिथून चोराला घरात शिरण्याची संधी मिळू नये.
घर बंद करून बाहेर जाताना एक छोटा दिवा कायम जळता राहिला पाहिजे. त्यामुळे घरात कुणीतरी आहे, असा तर्क चोरांकडून काढला जाऊ शकतो. घर भाडय़ाचे असल्याने सुरक्षिततेच्या दृष्टीने फार बदल करता येत नाहीत. त्यामुळे घरात एखादा कुत्रा पाळल्यास घराची सुरक्षा होण्यास मदत होईल. त्याशिवाय घरात काळय़ा मिरीचा स्प्रे, काठी आणि बेसबॉलची बॅट ठेवावी. जेणेकरून गरजेवेळी स्वत:च्या सुरक्षेसाठी साधने उपलब्ध होतील.
दोन-चार दिवसांहून अधिक वेळ बाहेर जाणार असल्यास, घराचा दरवाजा आणि खिडक्या व्यवस्थित बंद करा. कोणताही मार्ग खुला राहू नये, याची काळजी घ्या. त्याहून जास्त दिवस बाहेर जायचे असल्यास शेजारी तसेच घरमालकाला तशी कल्पना द्यावी.
सुरक्षेसाठी बाजारात अनेक उत्पादने उपलब्ध आहेत. त्यामुळे घरात चोरी, घरफोडी होणे टाळता येईल. ही उत्पादने थोडी महागडी आहे. पण, भाडय़ाच्या घरात राहताना सुरक्षेसाठी त्यापेक्षा कमी किमतीची उपकरणे मिळतात. त्याचा वापर करा. सुरक्षेच्या उपकरणांमध्ये अलार्म सिस्टीम महत्त्वपूर्ण ठरते. ही सिस्टीम चोवीस तास (तुमच्या हजेरीत किंवा गैरहजेरीत) व्यवस्था घराची सुरक्षा करते. अलार्म सिस्टिम कमी किमतीत बाजारात उपलब्ध आहेत. आणखी उपकरणांमध्ये मॉनिटर आणि विनामॉनिटर दोन्ही प्रकारची व्यवस्था असते. आपल्या घराच्या प्रवेश दारावरच ही व्यवस्था बसवली पाहिजे. या व्यवस्थेमध्ये कंट्रोल पॅनेल, की पॅड, सायरन सिस्टिम असते. त्यात खिडक्या, काचा यांना ब्रेक सेन्सर लावलेले असतात. मॉनिटरमध्ये जसा गजर वाजतो तसे मॉनिटर करणा-या कंपनीला अलर्ट मेसेज जातो. मग पोलीस किंवा इतर सुरक्षा दलाची मदत घेतली जाते. मॉनिटरिंग नसलेल्या अलार्ममध्ये जसा अलार्म वाजतो तसे आजूबाजूचे लोक आवाज ऐकून मदतीसाठी येऊ शकतात.
अलार्म सिस्टिमऐवजी पर्याय म्हणून मोशन सेन्सर डिटेक्टर वापरण्याचा विचार होऊ शकतो. हा डिटेक्टर प्रकाश देण्यासह अलार्म सिस्टिमसारखे कामही करतो. मात्र, या सुरक्षा यंत्राविषयी लोकांमध्ये फार जागरूकता नाही. विजेची बचत करण्यास मोशन सेन्सर फायदेशीर असतात. विविध प्रकारच्या तंत्रज्ञानाचा वापर केल्याने त्याच्या किमतीही वेगवेगळय़ा असतात. सुरुवातीला उच्चभ्रू रहिवासी राहणा-या सोसायटय़ांमध्ये व्हीडिओ डोअरफोन्स वापरले जायचे. आता मध्यमवर्गीय घरांमध्येही असे डोअरफोन्स दिसतात. मुख्य दरवाजातून कोण येते किंवा जाते, हे पाहण्यासाठी व्हीडिओ डोअरफोन्स वापरला जातो. त्याला अलार्मशी जोडता येते. यामध्ये एक कॅमेरा आणि बेल असते. मुख्य प्रवेशद्वाराबाहेर लावला जात असल्यामुळे घरात येणा-या-जाणा-या प्रत्येकाची छबी टिपली जाते. शिवाय संबंधित व्यक्तीशी बोलताही येते. सुरक्षेसाठी आणखी एक चांगले उपकरण म्हणजे वायरलेस सिस्टीम. भाडय़ाच्या घरात राहात असलो तरी हे उपकरण सहजपणे लावता येते. वायरलेस सिस्टीम बसवणे अत्यंत सोपेआहे. यात तारांचा वापर नसल्याने ती कापता येत नाही. मात्र, अन्य उपकरणांप्रमाणे यातही काही त्रुटी आहेत.
बाजारात उपलब्ध इलेक्ट्रिक उपकरणांमुळे तुमच्या घराची सुरक्षा होत असली, तरी तुम्ही आणि तुमच्या घरातील मंडळींनी पुरेशी काळजी घेतल्यास भाडय़ाच्या घरातही तुम्ही चिंता आणि भीतीमुक्त राहू शकता.